Ankara
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İtalya ve İspanya ziyaretleri dönüşünde uçakta gazetecilere açıklamada bulunmuş oldu ve soruları yanıtladı.
İspanya ve İtalya’ya gerçekleştirdiği ziyaretleri tamamladığını anımsatan Erdoğan, Türkiye-İspanya 8. Hükümetlerarası Zirve Toplantısı vesilesiyle 12-14 Haziran’da başkent Madrid’deki programının ilk gününde İspanya Kralı 6. Felipe ile bir araya gelmiş olarak kendisiyle baş başa bir akşam yemeği yediklerini ve yemekte Gömü ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in de yer aldığını belirtti.
Ziyaretin ikinci günü İspanya Hükümet Başkanı Pedro Sanchez ile başkanlığını yaptıkları “Hükümetlerarası Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey Toplantısı”nda bakanların da iştirakiyle iki ülke arasındaki ilişkileri tüm yönleriyle gözden geçirdiklerini söyleyen Erdoğan, “Münasebetlerimizi tanımlayan kapsamlı ortaklık temelinde işbirliğimizi derinleştirme yönünde mühim kararlar aldık. Her iki ülkeden iş adamlarının katılmış olduğu iş forumunun açılışını Sayın Sanchez’le birlikte yaptık.” ifadelerini kullandı.
Türkiye ve İspanya’dan ortalama 400 iş insanının katılmış olduğu bir buluşma bulunduğunu hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu şekilde devam etti:
“Zirve sonunda açıkladığımız ortak bildiriyle yeni tecim hacmi hedefimizi 20 milyar dolardan 25 milyar avroya çıkardık. Çeşitli alanlarda imzaladığımız 12 anlaşmayla ilişkilerimizin ahdi zeminini güçlendirdik. Ayrıca TCG Anadolu, İspanya’yla müdafa endüstri işbirliğimizin sembolüydü. Şimdi yaptığımız görüşmelerle artık bunun bir üst segmentine geçme sonucu aldık ve bunun da adımını attık. Aslına bakarsan proje çalışmalarını Müdafa Sanayii Başkanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetleri adına Deniz Kuvvetleri Komutanlığımız şu anda yürütüyor. İspanya, Avrupa Birliği içinde Türkiye’nin Avrupa ve Birlik açısından taşımış olduğu stratejik öneme vakıf ülkeler içinde.
Hükümet Başkanı Sayın Sanchez’e tam üyelik sürecimize dair beklentilerimizi ilettik. Kıymetli dostum Sanchez’le bölgesel mevzuları da ele aldık. Gazze’de yaşanmış olan kırım gündemimizin ilk sırasındaydı. İspanya’nın Filistin’i tanıma kararıyla ilgili olarak duyduğumuz memnuniyeti gene kendisiyle paylaştım. Sayın Sanchez’in tüm baskılara karşın Filistin’in halklı mücadelesine verdiği destek her türlü takdire şayandır. İsrail-Filistin ihtilafının çözümünde inşallah bundan sonrasında da İspanya ile dayanışma içinde hareket edeceğiz. Avrupa Parlamentosu seçimleri, ırkçı ve faşist yapılarla ilgili bizim kaygılarımızı haklı çıkardı.”
“İslam ve yabancı düşmanı akımlara dair ortak endişelerimizi dile getirdik”
Avrupa’daki Müslümanları ve göçmenleri daha zor günlerin beklediğini vurgulayan Erdoğan, şu şekilde konuştu:
“Medeniyetler İttifakı girişimini hayata geçiren iki ülke olarak, İslam ve yabancı düşmanı akımlara dair ortak endişelerimizi dile getirdik. Aslına bakarsan 20’nci yıla giriyoruz ve Medeniyetler İttifakı’nda 20’nci yılla ilgili de ortaklaşa bir hazırlık yapacağız. Gelecek yıl 20’nci yıl dönümüne erişeceğimiz Medeniyetler İttifakı çerçevesinde diyalog ve karşılıklı anlayışa vurgu icra eden faaliyetler düzenleme imkanlarını da gözden geçireceğiz. 8. Hükümetlerarası Zirve Toplantımızın ve Madrid’deki istişarelerimizin İspanya ile ilişkilerimizin kuvvetlenmesine mühim katkılar yapacağına inanıyorum.”
Madrid ziyaretinin arkasından İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin davetine icabetle İtalya’ya geçtiklerini ve burada G7 dönem başkanı İtalya’nın ev sahipliğinde düzenlenen Liderler Zirvesi’ne iştirak ettiklerini hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşlerini zirve marjında meydana gelen Afrika ve Akdeniz ile Suni Zeka ve Enerji Temalı Yüksek Düzeyli Oturum’da mevkidaşlarıyla paylaştıklarını bildirdi.
Bölgenin karşı karşıya kalmış olduğu oldukça boyutlu tehdit ve meydan okumalar hakkında düşünce alışverişinde bulundukların belirten Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
“Gazze özelinde mevcut internasyonal sistemin ve kurumların asli görevlerini yerine getirme noktasında sınıfta kaldıklarını bir kez daha açıkça ifade ettim. İnsanlığın mazlumların sesine kulak veren oldukça daha adil bir dünyada yaşamasının mümkün olduğuna işaret ettim. Zirve marjında bazı G7 ve davetli ülke liderleriyle ikili görüşmeler de gerçekleştirdim. Zirve hitabında Gazze’de acil kalıcı ateşkes duyuru edilmesi ve insani yardımların kesintisiz akışının sağlanması için bir kez daha çağrıda bulundum. Görüşmelerimizin ve aldığımız kararların hayırlara vesile olmasını arzuluyorum.”
“İspanya, zifiri karanlıkta insanlık gemisine yol gösteren bir deniz feneri bulunduğunu kanıtladı”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir gazetecinin “Türkiye ile İspanya arasındaki ticari ve kültürel bağlantılar iki ülke için, bilhassa de Filistin hususunda ortaklaşa takındıkları tavırlar, tüm dünya ve insanlık için ne vadediyor, ne beklemeliyiz?” sorusuna, şu yanıtı verdi:
“İsrail’in internasyonal hukuku hiçe sayan katliamları karşısında İspanya ile duygularımızın çekincelerimizin ve itirazlarımızın ortak bulunduğunu görmek sevindirici. Özelikle Filistin’in devlet olarak tanınması mevzusunda İspanya, zifiri karanlıkta insanlık gemisine yol gösteren bir deniz feneri bulunduğunu kanıtladı. Gerek insanlığın vicdanını harekete geçirici çağrıları gerekse yürekli ve emin uygulamaları bunu perçinledi. Sadece insanlık gemisinin yoluna kazasız belasız devam edebilmesi için yeni deniz fenerlerine gerekseme var. Filistin meselesinde İspanya’yla aynı istikamete bakışımız şu bakımdan ehemmiyet arz ediyor. İspanya malum bir Avrupa Birliği üyesi, Avrupa Birliği üyesi olmanın yanında hem de da NATO’da birlikte olduğumuz bir ülke. İsrail’in internasyonal hukuku hiçe sayan tavrı karşısında Filistin’in haklı direnişine yüreğini koyması ve derhal arkasından da Avrupa ülkelerinden bazı çözülmelerin başlaması açısından da oldukça büyük ehemmiyet arz ediyor. Bilhassa Filistin’in devlet olarak tanınması mevzusunda İspanya’nın tavrının, İsrail’e öyleki ya da bu şekilde destek olan devletler arasından çözülmeleri bununla beraber getireceği inancındayım. Nitekim Sanchez’le yaptığımız ayaküstü görüşmelerde de ‘bunun devamı gelecek’ yaklaşımları oldu. İnsanlığın karşı karşıya olduğu Filistin sınavından geçmek için daha oldukça ülkenin bence İsrail’e cesurca ‘dur’ demesi ve barışın yanında yer alması gerekir. Fakat İspanya şeklinde ülkeler bu adımı atınca, inşallah barışın yanında yer alacak ülkelerin sayısı da artacaktır. Ikimiz de İspanya da öteki dostlarımız da insanlığa barışı vadetmeye ve bunun için çabalarımızı artırmaya devam etmeliyiz.”
“150’ye yakın ülke, düşündüğümüz şeklinde düşündü ve Filistin’in yanında yer aldı”
“Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin Gazze ile ilgili almış olduğu ateşkes kararının uygulanabilmesi” mevzusunda ne düşündüğü sorulan Erdoğan, “Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin bugüne dek attığı adımlara dikkat ederseniz ABD Birleşik Devletleri devamlı kesişim noktası olmuştur. Burada da büyük olasılıkla gene öyleki olacak. Aslen bizim ‘Dünya beşten büyüktür’ tezimizin işaret etmiş olduğu nokta da burası.” yanıtını verdi.
İsrail aleyhinde alınması ihtiyaç duyulan kararlar söz mevzusu olduğunda ABD’nin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni bloke ettiğini söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu şekilde devam etti:
“Şu anda alınan ateşkes sonucunda da benim endişem gene bir halde Konsey’i bloke edeceği şeklinde. Fakat öyleki de olsa bu şekilde de olsa bizim için en mühim adım Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinden öte, Birleşmiş Milletler Genel Kurulundan çıkan kararlardır. Birleşmiş Milletler Genel Kurulundan çıkan pozitif yönde kararlarda 150’ye yakın ülke ne yapmış oldu? Bizim düşündüğümüz şeklinde düşündüler ve Filistin’in yanında yer aldılar. Bu tarz şeyleri daha ileri taşımamız lazım. Bunu başardığımız takdirde bu yaklaşım vakit içinde inşallah Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyini de belli bir noktaya çekecektir. Aslen mevcut durum Birleşmiş Milletler için de bir fırsattır. BM yapılanması, başta İsrail olmak suretiyle bazı hukuk tanımaz ülkelerin yerle yeksan etmiş olduğu itibarını tekrardan kazanmak istiyorsa, bu fırsatı oldukça iyi değerlendirmesi gerekir. İsrail’in durdurulması yalnız Gazze’de huzuru sağlamakla kalmayacak, hem de BM sistemine, internasyonal hukuka, insan haklarına karşı meydana gelen İsrail saldırılarını da bastıracak. Bu mesuliyet ilk olarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyelerinin omuzlarındadır. Birleşmiş Milletler’in sonunun Milletler Cemiyeti şeklinde olmasını istemiyorsak, bunu sağlamak mecburiyetindeyiz. Devamlı söylediğimiz şeklinde, bölgede nihai barışın yolu iki devletli çözümden geçer. Bu formül bununla beraber kalıcı çözümü getirir. Güvenlik Konseyi üyelerinin Filistin’i devlet olarak tanıması bölgede iklimi değiştirebilir.”
“ABD de İsrail’in artan şımarıklığından rahatsız”
Bir gazetecinin, ABD Başkanı Joe Biden’ın açıklamış olduğu üç aşamalı bir ateşkes planına İsrail’in uyup uymayacağına ilişkin sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu yanıtı verdi:
“Kabataslak baktığımız vakit bu açıklamadan sevinç duyuyoruz. Fakat bu BMGK’nın beş sürekli üyesini Filistin’in yanına çekmeye yetmiyor. Buraya bilhassa bakmamız lazım. Ben, inanıyorum ki ABD Birleşik Devletleri de İsrail’in artan şımarıklığından rahatsız. Bu rahatsızlığı Amerikan yönetimi açık açık dile getirmese de Amerikan üniversitelerinden, sokaklarından, öğrencilerinden, rektörlerden yükselen sesler, burada artık belli bir dönüşümün başladığını gösteriyor. Bu da İsrail’i ciddi manada rahatsız ediyor. Artık şundan hepimiz güvenilir ki bu kervan bu şekilde yürümez. İnşallah ABD’da yaklaşan son seçimlerle hava oldukça daha değişik gelişebilir. Biden’in bu açıklamasından sonrasında bizim yaptığımız açıklamalar var. Dünyada birçok ülkenin bu mevzuda yapmış olduğu açıklamalar var. İnşallah isabetli adımları hep birlikte atarız ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinden bu mevzuyla ilgili çıkacak kararlar bundan bu şekilde oldukça daha değişik istikamette gelişir. Sayın Biden’dan, bu planın bir seçim yatırımı değil, hakikaten ve samimi olarak Filistin’deki katliamları sonlandırmak için atılmış bir adım bulunduğunu kanıtlama etmesi organik olarak beklenir. Güvenlik Konseyi sonucu bir adımdır, sadece kafi değildir. Kağıt üstündeki birçok kararın İsrail tarafınca iyi mi yok sayıldığını çoğumuz biliyoruz. Sayın Biden da artık bir içtenlik testinden geçmektedir.”
“Cumhur İttifakı bir altılı masa değildir”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Biz Cumhur İttifakı olarak aynı duruşumuzu, aynı dayanışmamızı devam ettireceğiz. Cumhur İttifakı bir altılı masa değildir.” dedi.
Erdoğan, “Devlet Bey’in açıklaması devlet adamı yaklaşımıyla, sakin, bir münakaşaya fırsat vermeden yapılmıştır. Mevzuyu bu şekilde kapatmış olması oldukça isabetlidir.” diye konuştu.
Özgür Hususi görüşmesine ilişkin Erdoğan, şunları söylemiş oldu:
“İki gün sonrasında ortaya maalesef arzu etmediğimiz bir yaklaşım çıkınca bu durum da bizi üzmedi değil.
Eğer bu iadeiziyaretimizi CHP’nin başındaki dost hazmedebilseydi, bu tür bir açıklamayı halletmeye gerek duymazdı.
İadeiziyaretle siyasete yumuşama getirelim dedik fakat bundan anlamayanlar İstanbul’da basın toplantısı yapmış oldu ve çok açık ki birilerinin tesiri altında kaldılar.”
“İnsanlığın karşı karşıya olduğu Filistin sınavından geçmek için daha oldukça ülkenin bence İsrail’e cesurca ‘dur’ demesi ve barışın yanında yer alması gerekir.” diyen Erdoğan, şu ifadeleri kullandı:
“BM Güvenlik Konseyi üyelerinin Filistin’i devlet olarak tanıması bölgede iklimi değiştirebilir.
(İsrail’e baskılar) Artık şundan hepimiz güvenilir ki bu kervan bu şekilde yürümez. İnşallah ABD’da yaklaşan son seçimlerle beraber hava daha değişik gelişebilir.
Sayın Biden’dan bu planın seçim yatırımı değil, Filistin’deki katliamları sonlandırmak için atılmış adım bulunduğunu kanıtlama etmesi organik olarak beklenir.
BM Güvenlik Konseyi sonucu bir adımdır, sadece kafi değildir. Kağıt üstündeki birçok kararın İsrail tarafınca iyi mi yok sayıldığını çoğumuz biliyoruz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “(Suriye’de) Ortada seçim falan yok, ilk olarak bunu belirtelim, terör örgütünü meşrulaştırma ve bölgede bir teröristan oluşturmak için tertiplenmiş bir oyun var.” dedi.
Erdoğan, “(İspanya Başbakanı Sanchez) Eurofighter’la ilgili görüşme yapabileceğini beyan etti. Bizim için Eurofighter mühim. Bu mevzuda Almanya da artık yumuşadı.” diye konuştu.
Kaynak: AA